Drzwi antywłamaniowe, a właściwie ich odporność na włamanie określa norma PN-EN 1627:2012 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje – Odporność na włamanie – Wymagania i klasyfikacja. Jest to ta sama norma, według której klasyfikuje się okna i drzwi balkonowe (pisaliśmy o tym w artykule Bezpieczne okna).
BEZPIECZNE DRZWI ZEWNĘTRZNE
Drzwi wejściowe to nie tylko wizytówka domu czy mieszkania, ale również skuteczna ochrona przeciwwłamaniowa. Aby spełnić swoje zadanie, drzwi muszą mieć odpowiednią budowę skrzydła, okuć i ościeżnicy.
BUDOWA DRZWI PRZECIWWŁAMANIOWYCH
Drzwi przeciwwłamaniowe mogą mieć różny kształt i różną formę – mogą być jedno lub dwuskrzydłowe, pełne i przeszklone. Wykonane są ze wzmacnianych materiałów drewnopochodnych, stali lub aluminium.
DRZWI STALOWE
Konstrukcja skrzydła stalowych drzwi przeciwwłamaniowych opiera się na ramie z prętów stalowych lub profili zawiniętych na kształt litery „C” i powinna mieć szerokość ok. 4 cm. W kilku miejscach pionowe elementy mogą być połączone – również stalowymi – prętami. Mogą to być także kształtowniki albo płaskowniki z blachy. Wielu producentów podczas budowy skrzydeł o podwyższonej odporności na włamanie bazuje na stalowej kratownicy z hartowanych prętów, co uniemożliwia wycięcie w niej otworu.
DRZWI ALUMINIOWE
Konstrukcja drzwi aluminiowych najczęściej bazuje na profilach systemowych do okien i drzwi. Wewnątrz ramowej konstrukcji znajduje
się izolacja termiczna. Stosuje się też elementy podwyższające odporność na ingerencję z zewnątrz: szkło i elementy przeciwwyważeniowe oraz odpowiednie okucia. Drzwi aluminiowe również mogą mieć klasę odporności do RC 3.
DRZWI DREWNIANE
Jako przeciwwłamaniowe można spotkać również drzwi o konstrukcji drewnianej. Skrzydło jest zbudowane z ramiaków z drewna (również egzotycznego), klejonego warstwowo. Wzmocnieniem drzwi drewnianych jest stalowa blacha ukryta pod okładzinami.
DRZWI Z PCW
Drzwi z PCW, występujące w klasie RC 2, najczęściej bazują na kształtownikach systemowych do okien i drzwi. Ich profile są wzmacniane, co uniemożliwia wyrwanie zawiasów z ościeżnicy. Płaszcz drzwi również wykonuje się z polichlorku winylu, a za wypełnienie służy zazwyczaj tzw. twarde PCW, odporne na uderzenia i przecięcie. Płaszcz z reguły wkleja się w skrzydło, aby zapobiec jego wyważeniu podczas ataku.
W drzwiach z PCW również można stosować przeszklenia. Naświetla powinny być wykonane ze szkła bezpiecznego, np. w klasie P4A.
OŚCIEŻNICA
Skrzydło drzwiowe, nawet to o najwyższej klasie odporności na włamanie, samo nie stanowi wystarczającej ochrony. Niezbędna jest wzmacniania ościeżnica, stanowiąca integralną część kompletu. Ościeżnica do drzwi przeciwwłamaniowych wyposażona jest w gniazda na bolce ryglujące. Ościeżnica do drzwi zewnętrznych stosowanych w domach energooszczędnych i pasywnych powinna być dodatkowo docieplona.
BEZPIECZNE OKUCIA
Wśród okuć odpornych na próbę wtargnięcia największe znaczenie mają zawiasy, jednak bardzo ważne są również zamki i wkładki. W kwestii ogólnie pojętego bezpieczeństwa warto zwrócić uwagę na wizjery, domofony i zabezpieczenie szczeliny między skrzydłem a ościeżnicą. Ciekawą opcję stanowią również listwy przeciwwyważeniowe umieszczane na całej wysokości skrzydła od strony zawiasów.
ZAWIASY
Skrzydła drzwi przeciwwłamaniowych są ciężkie. Muszą się skutecznie oprzeć próbie wyrwania czy wypchnięcia. Dlatego zawiesza się je na trzech zawiasach. Przy nich umieszczone są stałe bolce stalowe, które kotwią się w gniazdach w ościeżnicy. Uniemożliwiają one zdjęcie lub wyłamanie skrzydła nawet po przecięciu okucia. W drzwiach zewnętrznych przeciwwłamaniowych najpopularniejsze są trzyczęściowe zawiasy wkręcane jednoosiowe, ale spotkać można też puszkowe. W tym przypadku elementy mocujące okucie do skrzydła i ościeżnicy są wpuszczane w wyfrezowane gniazda. Dodatkową ochronę przeciwwłamaniową zapewniają metalowe osłony na zawiasy lub blokady, odporne na rozwiercenie i trudne do usunięcia. Wśród zawiasów dobrze zabezpieczających przed otworzeniem drzwi mogą być takie, które przy jednym zamku mają kilka rygli stałych, przy drugim rygle stałe lub ruchome, w tym jeden przeciwwyważeniowy, a także rygle hakowe.
ZAMKI MECHANICZNE
W drzwiach przeciwwłamaniowych wymagane są dwa zamki (centralny i dodatkowy) lub jeden zamek wielopunktowy. Zamek centralny, umieszczany pod klamką, jest zamkiem głównym. Chowa się go w kieszeni wyfrezowanej w skrzydle. Jest wyposażony w ruchomą zapadkę (popularnie: język) lub hak ryglujący i rygle (bolce przeciwwyważeniowe z hartowanej stali) kotwiące się w ościeżnicy, które wysuwają się podczas jego zamykania. Do zamykania służą wkładki bębenkowe. Zamek centralny może być zarówno jedno-, jak i wielopunktowy.
W zamkach wpuszczanych stosowane są rygle hakowe obrotowe z utwardzonej stali. Stosowane są również dodatkowe zabezpieczenia, jak np. stalowe kołki, które podczas zamykania skrzydła wsuwają się w specjalne gniazda pod wpływem dużego nacisku na drzwi i uniemożliwiają wyważenie skrzydła. Zamek może być otwierany obustronną klamką. Dodatkowo może być wyposażony w mechanizm, który umożliwia zatrzaśnięcie drzwi po uniesieniu klamki. Ze względów bezpieczeństwa powinien łatwo otwierać się od środka – przez pokręcenie gałki lub naciśnięcie klamki. W przypadku drzwi dwuskrzydłowych wybiera się z reguły zamki, które umożliwiają zablokowanie pionowym prętem ryglującym głównej krawędzi zamykającej jednego lub obu skrzydeł. Zamek dodatkowy w drzwiach do domów jednorodzinnych zazwyczaj również jest wpuszczany, otwierany wkładką bębenkową. Może być też wierzchni, montowany na skrzydle. Należy również wspomnieć o zamkach rozporowych, które kotwią bolce także w górnym ramiaku ościeżnicy oraz w posadzce. Takie zamki są dostępne jako wpuszczane oraz wierzchnie.
ZAMKI ELEKTRONICZNE
Zamki mogą być wyposażone w elementy elektroniki, które znacząco poprawiają komfort użytkowania oraz wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa. Coraz większa popularność zdobywają zamki wyposażone w czytniki linii papilarnych, Bluetooth czy klawiaturę alfanumeryczną. Do odryglowania drzwi w tych przypadkach nie trzeba posługiwać się kluczem. Wystarczy przytknąć palec do czytnika linii, zbliżyć się na odpowiednią odległość z nadajnikiem Bluetooth lub wprowadzić kod na klawiaturze. Rozwiązania takie poprawiają bezpieczeństwo i eliminują ryzyko np. zgubienia klucza i konieczności wymiany zamków lub wkładek. Wśród innych nowinek technologicznych można znaleźć taką, która umożliwia zdalne otwarcie zamka na określony czas. Jest to przydatne na przykład wtedy, gdy spodziewany jest kurier z paczką. Właściciel może zdalnie, za pomocą smartfonu, odblokować drzwi np. na minutę. W tym czasie doręczyciel wejdzie do przedpokoju, zostawi paczkę i wyjdzie z mieszkania, a drzwi ponownie się zaryglują.
Błędne jest przekonanie, że większa liczba zamków – np. trzy – będzie stanowiła skuteczniejszą ochronę. Jeden zamek atestowany może być lepszy, niż np. 3 bezklasowe.
KLAMKI I SZYLDY
Klamki w drzwiach przeciwwłamaniowych nie mają większego znaczenia dla ich odporności, ale związane z nimi szyldy – już tak. Mogą być długie lub krótkie, obejmujące klamkę i otwór zamka, jak też dzielone – wówczas oddzielne szyldy montowane są przy uchwycie klamki i wkładce bębenkowej. Szyldy w drzwiach przeciwwłamaniowych muszą być odporne na przewiercenie i podważenie. Są też szyldy z tarczami obrotowymi osłaniającymi dziurkę od klucza i wkładkę patentową, i uniemożliwiającymi rozwiercenie tej wkładki (przyłożone wiertło obraca tarczę, a nie wwierca się we wkładkę). Bezpieczne szyldy są wykonane z kilku warstw stali i mogą mieć odporność na zrywanie powyżej 2,5 tony. Dodatkowo, szyldy przeciwwłamaniowe nie mają otworów od zewnątrz drzwi; mocuje się je tylko od środka.